කවියනි, කිවිදියනි කරුණාකර විශ්ව සම්භාවනාවට පාත්ර වූ මෙවන් කාව්යය නිර්මාණය නිරතුරුවම අධ්යනය කරන්න. එය කවියකුට හෝ කිවිදියකට ඉතා අත්යාවශ්ය කාරණාවකි.මක්නිසාදයත් ඒ සමාජ සංවේදීතාවය තමා තුළ වර්ධනය කර ගැනීමටත් එසේ වර්ධනය කරගත් සමාජ සංවේදීතාවය තුළින් සමාජය ඉතා තියුණු අන්දමින් විනිවිද දැක ඉතා සාර්ථක නිර්මාණ බිහිකර ගැනීමටත් බෙහෙවින් ඉවහල් බැවිනි .
~වහලෙකුගේ වැළපීම~
ගෙවීගිය කලෙක
මම සිටියෙමි නිදහස් කළු මිනිසෙක්ව.
අහෝ ....
සුද්දෝ පැමිණියහ.
උන් ....
මා ගෙලෙන් ඇද එළියට එළවා දැමූහ
ඈත දුරට.
මට මගේ ගහ - කොළ නැති විය.
රිදීවන් සඳ මඬල දුරස් විය.
දැන් ....
උන් මා යදමින් බැද ඇත.
ශිෂ්ඨාචාරයේ සර්කස් කූඩුව තුළ.
කවියාගේ වතගොත -------------
ඇමෙරිකානු කළු ජාතික ලැන්ගස්ටන් හියුස් ( Langston Hughes 1902 - 1967 ) නවකතාකරුවෙකි,කෙටිකතාකරුවෙකි,විශිෂ්ටගණයේ කවියෙකි එසේම නාට්ය රචකයෙකි. ඔහු විසින් රචිත සාහිත්යය කෘතීන් අතර Not Without Laughter - 1930 ( මොහුගේ කුළුදුල් නවකතාව Harmon Gold සාහිත්යය ත්යාගයෙන් පිදුම් ලැබීය - 1931 ), Tambourines To Glory - 1958 යන නවකතාද The Ways of White Folks - 1934, Laughing to Keep From Crying - 1952,Something in Common - 1963 යන කෙටිකතා සංග්රහද The Crisis - 1923 - 1924 ,The New Negro - 1925 , Fire Clothes to the Jew - 1927 , Shakespeare in Harlem - 1942, Field's of Wonder - 1947, Montage of a Dreams Deferred - 1951, Ask Your Mama - 1961 යන කාව්ය සංග්රහද Simple Speaks ; His Mind - 1950, Simple Takes a Wife - 1953,Simple Stakes a Claim - 1957, Simple 's Uncel Sam - 1965 යන මැයෙන් රචිත කතා - කාව්ය සංග්රහද Five Plays - 1963 යන නාට්ය කෘතීන් එකතුවද The Big Sea - 1940, I Wonder as I Wonder - 1956 යන ස්වයංචරිතාපදාන කෘතීන් යුගළද ප්රධාන තැනක් ගනී
ඇමෙරිකාවේ වෙසෙන කළු ජනතාවගේදුක්ඛිත තත්වය ,සහෝදරත්වය පිළිබඳ හැඟීම්, තම අනාගතය පිළිබඳ දක්වන අවිනිශ්චිතතාවය පමණක් නොව ඔවුන්ගේ තිරශ්චීනකම ඉස්මතු වන අවස්ථා , මුවහත් අවියක් වන් එඩිතරබව හා ශක්තිමත්කම හා වරින්වර ඇමරිකානු සමාජය තුළින් ඉස්මතුව බුරබුරා නැගෙන සුදු - කලු භේදය යනාදී ඉතා ප්රබල සාධක හියුස් විසින් තම නිර්මාණ අනුභූතීන් ලෙස තමාගේ සාහිත්යය නිර්මාණයන් සදහා නිරන්තරයෙන්ම යොදා ගත් බව සාහිත්යය විචාරකයන්ගේ මතයයි.
හාලේම් සාහිත්යය හා ලැන්ගස්ටන් හියුස් ------------
එපමණක්ද නොව , 1920.ඉක්බිතිව ඇමෙරිකානු කළු ජාතිකයන්ටම වෙන්වූ සාහිත්යයක් නිව්යෝක් ( New York ) නගරය හාලේම් ( Harlem ) නැමැති දිස්ත්රික්කය කේන්ද්ර ගතකොට ගෙන බිහිවිය.එය නමින් "හාලේම් සාහිත්යය" ( Harlem Literature ) විය. මෙය කළු ජාතික ලේඛක - ලේඛිකාවන්ට තම නිර්මාණය කළඑළි දැක්වීමත් ඒ පිළිබඳව කතිකාවක් ගොඩනැංවීමටත් එසේම විශ්ව ප්රජාව ආමන්ත්රණය කිරීමටත් කදිම තෝතැන්නක් විය.මෙම හාලේම් සාහිත්යයෙන් බිහිවූ අග්රගන්ය ලේඛක - ලේඛිකාවෝ රාශියක් වූහ. ඔවුන් අතර ක්ලෝඩ් මැක්කේ ( Claude Mackay 1890 - 1948 ), ජීන් ටුමාර් ( Jean Toomer 1894 - 1967 ), ලැන්ගස්ටන් හියුස් හා ජේම්ස් බොල්ඩවින් ( Jemes Baldwin 1924 - 1987 ) යනාදීහු ඉතා ප්රකට වූහ.
එපමණක්ද නොව, ගෙවීමට විසිවැනි සියවසේ ලොව බිහිවූ විශිෂ්ටවූත් සාහිත්යය පිළිබඳ නොබෙල් ත්යාගලාභිවූත් ටෝනි මොරිසන් (.1931 - 2019 / සාහිත්යය පිළිබඳව නොබෙල් ත්යාගය - 1993 ) වන් සාහිත්යවේදියක්ද ලෝප්රකට සිවිල් අයිතිවාසිකම් ක්රියාකාරිනියක් ( Civil Rights Activist )
වූ මායා ආන්ජලෝ ( Maya Angelou 1928 - 2014 ) වන් විශිෂ්ටගණයේ කිවිදියක් හා නූතන ඇමෙරිකානු සාහිත්යයේ ජාත්යන්තර සම්මානලාභී ඇලිස් වෝකර් ( Alice Walker 1944 - ) වන් සාහිත්යවේදිණියක්ද බිහි කිරීමට මූලික අඩිතාලම වැටුනේද මෙම හාලේම් සාහිත්යයෙන් බව අමතක නොකළ යුතුය.
මෙය හියුස් විසින් රචිත Slaves Lamentනම් වූ කාව්යයේ පූර්ණ සිංහල පරිවර්තනය යි.
මෙම කාව්යය ලොව විශිෂ්ටගණයේ කාව්යයක් ලෙස එදා මෙදාතුර ඉමහත් සම්භාවනාවට පාත්ර වන්නේ...මෙමගින් ගෙවීගිය දාහත්වැනි හා දහඅටවැනි සියවසේවලදී මානව වර්යාටම අතිශයින්ම නිගාදෙන ආකාරයෙන් ඇමෙරිකානුවන් ප්රමුඛ බටහිර ජාතීන් විසින් ක්රියාත්මක කරන ලද අති කෲරතරවූත් අති අමානුෂික වහල් මෙහෙයෙන් තම ආදි මුතුන් මිත්තන් විදි අප්රමාණ දුක්ඛ සම්භාරයත් ඔවුනට අහිමි වී ගිය ඔවුන්ගේ උස් නිදහසත් සමස්තයක් වශයෙන් ගත් කල්හි ඔවුනට අහිමි වී ගිය ඔවුන්ගේ ජීවිතය පිළිබඳව මැනවින් විවරණය වන හෙයිනි. තවත් ආකාරයකින් මෙය ලෙයින් හා කදුලින් නැහැවුණු තම ආදි මුතුන්මිත්තන්ගේ කටුක - දුක්බර අතීතය පිළිබඳව තෙලිතුඩින් අඳින ලද මනරම් සිතුවමක් වැනිය.
සාමාන්යය කටවහරෙන් කියනවා නම්,
"කවි නම් , මෙන්න .... කවි".
පරිවර්තනය හා සටහන්
~ පූජ්ය ඇතිපොළ මංගල හිමි ~
උපුටාගැනීමකි